مصادیق تخلف در بورس اوراق بهادار

مصادیق تخلف در بورس اوراق بهادار

نویسنده: واحد آنلاین

دسته بندی: بلاگ
5 دقیقه و 50 ثانیه زمان مطالعه
۱۴۰۱/۱۱/۲۶
تخلفات معاملاتی که منجر به دریافت تذکر از سازمان بورس اوراق بهادار می شود

ثبت سفارش در قیمتی کمتر یا بیشتر از نرخ جاری بازار به منظور ایجاد تغییر در روند سهم
هر سهم در هر روز معاملاتی دارای یک نرخ مظنه جاری است. ارسال سفارش خارج از محدوده این مظنه به نحوی که از آستانه بالای آن بیشتر و از آستانه پایین آن کمتر باشد، تخلف محسوب می-شود. این موضوع زمانی اهمیت بیشتری پیدا می کند که حجم سفارشات خارج از محدوده مظنه بالا باشد و قیمت سهم را دستخوش نوسان و تغییرات زیادی نماید. در هر صورت، سفارشات خارج از محدوده مذکور مصداق تخلف و دستکاری قیمتی می باشد.
دستکاری قیمت بازگشایی
قبل از بازگشایی بازار در ساعت 9:00 بامداد، مرحله ای برای ثبت و ویرایش سفارشات در نظر گرفته شده که مابین ساعت 8:45 تا 9:00 بوده و به عنوان مرحله پیش گشایش شناخته می شود. در این مرحله هیچ معامله ای صورت نگرفته و تنها قیمت های پیشنهادی خریداران و فروشندگان ثبت و ویرایش شده و بر اساس آن، قیمت نظری گشایش سهم برآورد و تعیین می شود. در این مرحله، سفارش گذاری هدفمند به قصد دستکاری و تأثیر بر قیمت گشایش سهم به عنوان تخلف در نظر گرفته می شود. به عنوان مثال، در صورتیکه شخص اقدام به سفارش چینی و سپس حذف تمامی یا بخشی از سفارشات ثبت شده، نزدیک به ساعت گشایش بازار نماید، باعث کاهش قیمت سرخطی سهم شده و مصداقی از تخلف محسوب می شود.
حذف سفارش در پیش‌گشایش و اقدام به سفارش‌گذاری در سمت مقابل در زمان گشایش بازار
این تخلف نیز مربوط به مرحله پیش گشایش بوده و در شرایطی اتفاق می افتد که شخص یا اشخاصی با هدف ترغیب سایرین به سفارش گذاری و دستکاری در قیمت ها، اقدام به ثبت سفارشات هماهنگ نموده و سپس نزدیک به زمان گشایش بازار، سفارشات خود را حذف نموده و در زمان آغاز معاملات اقدام به سفارش گذاری در طرف مقابل بر اساس قیمت های جهت داده شده نمایند. این تخلف بسته به اینکه دستکاری در سمت خرید یا سمت فروش انجام شود، ممکن است به دو شکل زیر صورت بگیرد:
دستکاری قیمت بازگشایی و سپس معامله در سمت خرید
در این حالت، شخص یا اشخاص در مرحله پیش گشایش، اقدام به سفارش گذاری در پایین ترین قیمت محدوده نرخ مظنه جاری نموده که منجر به کاهش قیمت نظری گشایش شده و سپس نزدیک به زمان پایان مرحله پیش گشایش و آغاز مرحله گشایش، اقدام به حذف سفارشات خود و ثبت سفارش خرید همین نماد در زمان بازار می نماید. بدین ترتیب می تواند از طریق تأثیر بر قیمت بازگشایی سهم، خرید خود را در پایین ترین قیمت انجام دهد.
دستکاری قیمت بازگشایی و سپس معامله در سمت فروش
در این حالت، شخص یا اشخاص در مرحله پیش گشایش، اقدام به سفارش گذاری در بالاترین قیمت محدوده نرخ مظنه جاری نموده که منجر به افزایش قیمت نظری گشایش شده و سپس نزدیک به زمان پایان مرحله پیش گشایش و آغاز مرحله گشایش، اقدام به حذف ��فارشات خود و ثبت سفارش فروش همین نماد در زمان بازار می نماید. بدین ترتیب می تواند از طریق تأثیر بر قیمت بازگشایی، سهم خود را در بالا ترین قیمت به فروش رساند.
پوشاندن مظنه‌های بازار با ارسال بیش از ۲ سفارش خرید یا فروش با قیمت‌های متفاوت
با توجه به اینکه تعداد معاملات بر قیمت معاملات تأثیرگذار است، برخی افراد سفارشات خود را تقسیم نموده و مثلا به جای ثبت یک سفارش برای 100 هزار سهم، 100 سفارش جداگانه 1000 سهمی ثبت می کنند و تعداد معاملات را به صورت ساختگی و به نفع خود یا دیگران افزایش می دهند. 
علاوه بر این، ثبت سفارشات با اعداد خاص مانند 666، 2222 و ... نیز که ممکن است حاوی پیام های خاصی باشد مشکوک بوده و از نگاه ناظر بازار، مصداق تخلف تلقی می شود. 
دیگر مصداق دستکاری در بازار این است که افراد بین مظنه برتر اول و دوم، تعداد زیادی سفارش با حجم کم ثبت کنند تا مظنه دوم را پوشش دهند، به نحوی که دیگران نتوانند فاصله قیمتی را مشاهده کنند
سفارش چینی با حجم های نامتناسب در مقایسه با سایر مظنه ها 
در صورتی که شخص یا اشخاصی اقدام به ارسال سفارشات با حجم های سنگین و با قیمت مدنظر خود، بدون توجه به عرضه و تقاضای بازار نموده و به محض رسیدن قیمت آخرین معامله به محدوده دلخواه خود، سفارشات خود را حذف نمایند، مصداقی از تخلف محسوب می شود.
سفارش چینی یا مظنه چینی گسترش یافته
شخص یا اشخاصی سفارشاتی با حجم بالا در قیمت های مختلف ثبت نموده و به محض رسیدن قیمت آخرین معامله به هر یک از قیمت های مدنظر خود، اقدام به حذف سفارش می نمایند. در صورتی که این کار منجر به تأثیر محسوس بر روند عرضه و تقاضای سهم گردد، مصداق دستکاری در بازار و تخلف می باشد.
قرار گرفتن در صف خرید یا فروش با هدف افزایش حجم صف
شخص یا اشخاصی اقدام به ارسال سفارشات با حجم های سنگین برای نمادهای دارای صف خرید یا فروش کرده و پس از نزدیک شدن صف به سفارش، اقدام به حذف یا ویرایش سفارش خود می نمایند. در صورتیکه ثبت این سفارشات در ساعات پایانی بازار باشد، ظن بیشتر ناظر بازار را برانگیخته و احتمال تخلف محسوب شدن آن بیشتر خواهد بود.
انجام معامله بدون تغییر مالکیت نهایی
در صورتیکه معاملات بدون تغییر مالکیت نهایی انجام شده به نحوی که باعث القای رونق یا رکود بازار و یا ایجاد قیمت های ساختگی شود، مصداق دستکاری در بازار و تخلف تلقی می شود. 
لازم به ذکر است که فرد نمی تواند با خود معامله کند و این امر اکیدا ممنوع است. 
انجام معاملات هماهنگ در جهت دستکاری قیمت‌ها
ایجاد رقابت کاذب و هماهنگ شده که باعث افزایش یا کاهش قیمت سهم گردد. 
افزایش یا کاهش کاذب قیمت سهام از طریق خرید سهام شرکت‌هایی که سرمایه، سهم شناور یا حجم مبنای پایینی دارند، توسط یک یا چند کد معاملاتی مشخص. 
انجام معاملات ساختگی برخلاف اصول متعارف بازار و از طریق دور زدن محدودیت های مشخص شده در قوانین بازار
قابل توجه سهامداران عمده: با توجه به این مهم که مطابق بند 19 ماده 10 مکرر «دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات اوراق بهادار در فرابورس ایران» آن دسته از سهامدار/سهامداران عمده‌ای كه مالكيت 1 تا 25 درصد از سهام يك ناشر در بازار پايه فرابورس را دارند، براي عرضه هر ميزان از سهام تحت مالكيت يا كنترل يا نفوذ خود در بازار عادي بايد نسبت به اخذ تاييديه "كميته درج" اقدام نمايند.
همچنين عرضه سهام توسط سهامدار/سهامداران عمده ناشر در بازار بلوك بازار پايه فرابورس، صرفاً پس از اخذ تاييديه "كميته درج" و حسب مورد ارائه تعهد خريدار يا خريداران جديد مبني بر اينكه در هر زمان كه تصميمي براي عرضه سهام خريداري ‌شده اتخاذ نمودند، سهام مذكور را با هر تعداد اوراق بهادار كه باشد صرفاً بر اساس روشي كه "كميته درج" تعيين مي‌نمايد، عرضه نمايند، امكان پذير است. در صورت عدم رعايت اين ماده، مديرعامل فرابورس مي‌تواند معاملات انجام‌شده را تأييد ننمايد.
بورس کالامعاملات آنلاین اکسیرمعاملات آنلاین قدیممعاملات آفلاینسهام عدالت